Ons is gemaak om lief te hê

Lees: Mt. 22:34-46

Gedagte vir kinders: Die Here het ons gemaak om Hom baie lief te hê en ook ons medemens.

Oorsig: Nadat die Here Jesus die tempel gereinig het en die volgende dag die volk weer deur gelykenisse geleer het, het die leiers van die volk Hom probeer vang met sy eie woorde. Hulle het drie vrae (soos satan aan die begin) vir Hom gevra: oor (1) die verhouding met die regering (v.15-22), (2) die lewe na die dood (v.23-33), en (3) die grootste gebod in die wet (v.34-40). Daarna het Hy hulle die belangrike vraag gevra oor die identiteit van die ware Messias (v.41-46). Hier fokus ons op hulle derde groot vraag en daarna sy belangrike opvolgvraag.

Die Fariseërs (Bruner: die suiweres) het gehoor dat die Here Jesus die Sadduseërs (Bruner: die gesofistikeerdes) se monde gesnoer het en toe almal saam teen Hom vergader. Een van hulle wat ’n wetgeleerde was, het Hom toe met ’n vraag probeer vastrek: Hy het gevra: Meester, wat is die grootste gebod in die wet? (v.34-36). Hierop het die Here Jesus die wetgeleerde geantwoord dat jy die Here jou God (let wel) moet liefhê met jou hele hart (die setel van jou menswees) en met jou hele siel (jou diepste menswees) en met jou hele verstand (jou denkende menswees). Dit is die eerste en groot gebod. Die tweede wat hiermee gelykstaan is dat jy jou naaste moet liefhê soos jouself. Hiermee het die Here Jesus gebruik gemaak van Deut. 6:45 en Lev. 18b. Hy het toe gesê dat aan hierdie twee gebooie die hele wet (die eerste deel van die Ou Testament) en die profete (die tweede deel van die Ou Testament) hang (v.37-40). Dit beteken dat die hele Bybel van hierdie liefde tot God en jou naaste afhang.

En toe die Fariseërs saamgekom het, het die Here Jesus ook vir hulle ’n vraag gevra. Daarmee het Hy vir hulle ook gesê dat hulle die belangrikste vraag nog nie gevra het nie. Hy het hulle gevra wat hulle van die Messias (Grieks: Christus) dink en spesifiek wie se seun die Messias is. Hulle het geantwoord dat die Messias uit Dawid is (v.41-42). En toe vra Hy vir hulle waarom Dawid dan in Ps. 110: 1 in die Gees hierdie Messias Here noem as hy sê: Die Here het tot my Here gespreek: Sit aan my regterhand totdat Ek u vyande gemaak het ’n voetbank van u voete? (v.43-44) Hy het dit verder verduidelik en gevra dat as Dawid die Messias dan Here noem, hoe kan hierdie Messias bloot sy seun (nageslag) wees. Niemand kon Hom daaroor antwoord nie (vandag weet ons dat dit was omdat Jesus ook God is). Hulle het toe ook nie meer gewaag om Hom vrae te stel voordat Hy gevange geneem is nie (v.45-46).

Besprekingsvraag: Wat beteken dit dat jy jou naaste moet liefhê soos jouself?

Insig: Die Here Jesus verdiep en gee fokus aan die eenvoud van God se wil vir ons lewe. Ons is gemaak om geliefd te wees en lief te hê. Maar dan moet hierdie liefde reg begryp en begrond word. Die fokus op God staan sentraal (m.b.t tot die staat en dood vooraf en hier m.b.t. die naaste). Naasteliefde raak gou sentimenteel wanneer dit nie in God begrond bly nie. Die tien gebooie (God se wil) bly daarom ook die konkretisering van die liefdesgebod (Prof. Paul De Bruyn). Maar die liefde tot God hang ook nie in die lug nie. Die liefde tot die naaste is (1) die geleentheid, (2) die toets en (3) die voertuig van die liefde tot God wat in ons lewens oorloop (vgl. 1 Joh. 4:20). Vertikale en horisontale liefde veronderstel mekaar altyd.

Oor die reg en grense van owerhede

Lees: Mt. 22:15-22

Gedagte vir kinders: Wees gehoorsaam aan die regering, maar nog meer aan jou God.

Oorsig: Nadat die Here Jesus die tempel gereinig het en die volgende dag die volk weer deur gelykenisse geleer het, het die leiers van die volk Hom probeer vang met sy eie woorde. Hulle het drie vrae vir hom gevra en daarna het Hy aan hulle een vraag gevra. Hierdie vier sake is vandag nog belangrik. Dit gaan oor (1) ons verhouding met die regering (v.15-22), (2) die lewe na die dood (v.23-33), (3) die belangrikste sake in God se wet (v.34-40), en (4) die identiteit van die ware Messias (v. 41-46). Hier fokus ons op die eerste saak in vers 15 tot 22.  

Die Fariseërs, die mense wat streng volgens hulle tradisie, die mense aan die wet van God gehou het, het by mekaar gekom (saam raad gehou). Hulle het saam beplan hoe hulle dIe Here Jesus met sy eie woorde kon vasvang in ’n slagyster (verstrik; v.15). Toe het hulle hul dissipels (let wel) met ’n plan na die Here Jesus gestuur, saam met Herodiane. Die Herodiane was mense wat die koningskap van Herodes gesteun het, alhoewel Herodes eintlik ’n koning uit die geslag van Esau (Edomiet) was en nie uit die geslag van Dawid nie. Herodiane het met die Romeinse regering saamgewerk en meer na hul eie mag gekyk as na die Woord van God. Nou het hierdie twee verskillende groepe, Fariseërs en Herodiane wat eintlik min met mekaar saamgestem het, ’n gemeenskaplike teenstander gehad. Die skrikwekkende was dat hulle saamgespan het in hulle vyandigheid teen die Here Jesus (vgl. Ps. 2). Hulle het toe saam na Christus gegaan en begin met vleitaal. Hulle het Hom Meester genoem en gesê dat hulle weet dat Hy (1) waaragtig is en (2) die weg van God in waarheid leer, (3) en Hom aan niemand steur nie, omdat Hy (4) nie die persoon van mense aansien nie (v. 15-16). En toe kom hulle strikvraag: Wat dink U: Is dit reg om aan die keiser belasting te betaal of nie (v.17).      

Die Here het egter hulle boosheid (let wel) bemerk (v.18) en vir hulle gesê: “ Julle skynheiliges, waarom versoek julle my? Wys vir my die belastingmunt.” Hulle het toe vir Hom ’n penning gebring (v.19) en toe het Hy vir hulle gevra wie se beeld en opskrif op die geldstuk is (v.20). Hulle het geantwoord dat dit die van die keiser was. Daarop het Hy vir hulle gesê: Betaal dan aan die keiser wat die keiser toekom, en aan God wat God toekom (v.21). Toe die mense dit hoor, was hulle verbaas en het Hom verlaat en weggegaan (v.22).  

Besprekingsvraag: Watter twee sake moet ons oor die regering gelyktydig handhaaf?

Insig:  Die verhouding tussen Kerk en staat is iets waaroor Christene hulself telkens moet verantwoord. Op briljant eenvoudige wyse leer ons Here ons hier twee basiese dinge oor die staat, ook die heidense staat. Hou ingedagte dat dit hier spesifiek gaan oor kolonisering en die gekoloniseerdes en al die emosie oor belasting wat daarmee saamgaan. Wanneer ons bepaalde voordele gebruik wat die owerheid daarstel, kom (1) sekere belasting hulle toe. Andersyds het hulle (2) bepaalde beperkings.

Kom, en trek jou bruilofskleed aan!

Lees: Mt. 22:1-14

Gedagte vir kinders: ’n Mens kan nie met jou vuil klere by God se fees opdaag nie.

Oorsig: Die Here Jesus het in die laaste week voor sy kruisiging, daar by die tempel, nadat Hy dit gereinig het, drie gelykenisse vertel. Daarin het Hy hulle geleer oor God se koninkryk en wie Hy daarin is. Na twee gelykenisse oor ’n wingerd het hy toe een vertel van die koninkryk wat is soos ’n koning wat ’n bruilof vir sy seun berei het (v.1-2). Hierdie koning het sy dienaars uitgestuur om die genooides na die bruilof te roep, maar hulle wou nie (let wel) kom nie. Die koning was egter so besonders dat hy weer ander dienaars uitgestuur het met ’n boodskap wat dit nog duideliker uitspel: “Kyk, my ete het ek berei en my beeste en vetgemaakte diere is geslag en alles is nou gereed. Kom na die bruilof.” (v.3-4; vgl. Jes. 25:6-10).

Maar die genooides het egter baie vreemd teenoor die koning se diensknegte opgetree. Hulle het hulle nie aan die boodskap gesteur nie en weggegaan, die een na sy eie stuk land en ’n ander na sy besigheid (handelsaak). Erger nog, die wat nie weggegaan het nie, het die diensknegte gegryp en mishandel en doodgemaak (v.5-6). Toe die koning dit hoor, het hy kwaad geword en sy manskappe gestuur en daardie moordenaars doodgemaak en hulle stad aan die brand gesteek (v.7). En toe het hy vir sy diensknegte gesê: Die bruilof is wel gereed, maar die genooides was dit nie werd nie. Gaan dan nou op die kruispaaie (waar baie mense verby beweeg) en nooi almal wat julle mag vind na die bruilof (v.8-9).       

Die dienaars het toe uitgegaan op die paaie en almal bymekaar gemaak wat hulle gevind het, die slegtes sowel as die goeies, en so het die saal van die bruilof vol gaste geword het (v.10). Maar ook daar het iets gebeur wat nie reg was nie. Want toe die koning ingaan om na die gaste te kyk, sien hy een wat nie soos die ander gaste bruilofsklere aan het nie (v.11). Dit het glad nie gepas nie. Die koning het die man selfs toe eers vriend genoem en gevra wat fout is en hoe hy kon inkom by die saal sonder ’n bruilofskleed. Die man kon egter niks antwoord nie, want hy was skuldig. Toe het die koning vir sy dienaars gesê om sy hande en voete te bind en dat hy weggeneem moes word en in die buitenste donker (duisternis) gegooi moes word. Die Here Jesus het toe verder sy bekende waarskuwende woorde oor spyt wat te laat kom, hierby gevoeg: “Daar sal geween wees en gekners van die tande.” En toe het Hy ook ander woorde bygevoeg wat Hy al voorheen uitgespreek het om mense te vermaan om seker te maak dat hulle hoor, maar ook glo en doen: Baie is geroep, maar min is uitverkies (v.12-14).

Besprekingsvraag: Watter verskillende soorte afwysings van die Koninkryk vind ons hier?

Insig: Hierdie derde gelykenis sluit by die voriges aan om ons te leer oor die Koninkryk van God. Ons het reeds verneem dat dit werk in die wingerd en vrugdra beteken. Dit beteken hier ook feestelikheid by God se bruilof, en dat mense die diepste blydskap en innige gemeenskap met God en sy Seun deur sy Gees mag ken.

Poging tot Godmoord

Lees: Mt. 21:33-46

Gedagte vir kinders: Elkeen wat Jesus nie erken as God se Seun nie, sal verpletter word.

Oorsig: Die Here Jesus het daar by die tempel in die laaste week voordat Hy gekruisig is, ná sy gelykenis oor twee verskillende seuns in ’n wingerd, nog ’n gelykenis oor ’n wingerd vertel. Daar was ’n sekere eienaar (huisheer) wat ’n wingerd geplant het. Hierdie eienaar het baie gedoen om die wingerd te beskerm en op te bou. Hy het ’n heining daarom gesit, en ook ’n parskuip gegrawe waar die wyn gepers kon word, en ook ’n wagtoring sodat dit bewaak kon word. En toe het hy dit aan landbouers verhuur en op reis gegaan (vgl. Jes. 5; Ps. 80:8-20; Hoogl. 8:11-12). En toe kom die oestyd van die vrugte nader en hy het sy diensknegte gestuur na die landbouers om sy deel van die vrugte te ontvang (v.33-34). Die landbouers het egter iets baie vreemd gedoen. Hulle het die een geslaan en ’n ander doodgemaak, en ’n ander gestenig (vgl. 1 Kon. 18:13; 22:27; 2 Kr. 24:20 e.v.; 36:16; Jes. 66:5; Jer. 20:2; 26:11; Op. 16:6). Toe hy meer diensknegte stuur, moontlik om groter gesag daaraan te gee, het hulle steeds so gemaak (v.35-36). Laaste het Hy sy eie seun gestuur en gesê dat hulle hom darem sou uitlos en respekteer. Maar selfs toe het hulle eerder geredeneer dat dit die erfgenaam is en hulle hom net moet doodmaak en so die erfdeel self sal kry. Hulle het toe die seun buite die wingerd gegooi (uitgewerp) en doodgemaak (v.37-39). Hy het hulle toe gevra wat die eienaar sou doen. Hulle het geantwoord dat hy die slegte mense ’n slegte dood sou laat sterwe en die wingerd aan ander sou verhuur wat die vrugte op die regte tyd sal gee (v.40-41).

En toe het die Here Jesus na die Woord van God in Ps. 118:22-23 gewys waar daar staan dat die steen wat die bouers verwerp het, ’n hoeksteen geword het, dat dit van die Here gekom het en wonderbaar was in gelowiges se oë. Toe het Hy vir hulle verduidelik dat die gelykenis en hulle oordeel op hulleself van toepassing is. Die Koninkryk van God sou van Israel se leiers weggeneem en aan ’n volk gegee word wat die vrugte daarvan sou dra (v.42-43). Elke ongelowige wat op hierdie steen van God val, sal verpletter word, maar elke valse leier op wie hierdie steen val, sou vermorsel word. Die owerpriesters en Fariseërs het duidelik verstaan dat Hy van hulle praat. Hulle was egter nie in die hart daardeur tot bekering getref nie. Hulle het eerder gesoek na hoe om Hom in hulle mag te kry. Maar hulle was bang vir wat die skare kon doen omdat die skare die Here Jesus as profeet gesien het (v.44-46).

Besprekingsvraag: Wat leer ons daaruit dat God selfs sy Seun gee ná die profete?

Insig: Hierdie gelykenis toon aan ons God se verstommende liefde en sorg en verdraagsaamheid aan die een kant, en mense se verbasende kwaadwilligheid aan die ander kant. God se sorg kom duidelik na vore in die vyf handelinge in vers 33 wat toon hoeveel moeite Hy met sy werk maak (plant, omhein, verwerk, bewaar en vertrou sy werk toe). Hy stuur ook geduldig weer en weer wanneer mense sy reg en profete verag. Wie is ’n God soos Hy wat vergewe en barmhartig en genadig en lankmoedig en vol troue liefde is? (vgl. Ex. 34:6; Ps. 86:15; Miga 7:18). En tog moes Israel in die Ou Testament reeds weet dat hulle so hul oordeel swaarder kon maak.