Lees: Psalm 146
Gedagte vir kinders: Loof die
Here uit die dieptes van jou hart, ook as jy nie reg voel nie.
Oorsig: Psalm 146 begin en eindig met die
woord “Halleluja”. Om die waarheid te sê, vanaf Psalm 146 tot en met die einde van
Psalm 150, begin en eindig elkeen van die laaste vyf Psalms met die woord “Halleluja”.
Dit beteken letterlik: “Loof die HERE!” Dit gaan daaroor dat die Here met
heilige jubeling besing word vanuit die diepste van jou wese.
In die
Psalms het ons met mense te make wat eerlik is oor hul emosies. Ons hoor
dikwels van teëspoed, worstelinge, aanvegtinge, sondebesef, hartseer, terneergedruktheid,
en klaagliedere. Maar feitlik altyd werk die Psalms deur na hoop en lofprysing
aan die einde. En waar dit nie so eindig nie (byvoorbeeld Ps. 88), bevat net
die volgende Psalm die wonderlikste elemente van hoop en lof. Gelowiges is dus nie
gevrywaar van beproewinge nie, maar daar word altyd deurgewerk na die punt van
geloof, hoop en danksegging. Die Psalms as geheel eindig in die groter prentjie
ook so met die laaste vyf Psalms wat reën met Hallelujas. Dit bied ook 'n prentjie op die einde van elke gelowige. Dit wys ons ook hoe gebede eindig wanneer gebed lank genoeg aanhou.
Die Psalmis
begin om eerste homself op te roep om die Here te loof (v.1) Hy brei dan hierop
uit. Hy wil dit doen solank hy lewe (v.2). Hierna gaan die Psalmis voort om
ander ook op te roep, en hy doen dit deur spesifiek te fokus op vertroue. Ons is
so gemaak om verwonderd en liries te wees oor dit waarin ons vertroue eintlik
lê. Die Psalmis leer ons eers op wie ons nie ons vertroue moet stel nie (prinse
en mensekinders) en ook waarom nie (v.3 en 4). Daarna wys hy op wie ons wel ons
vertroue moet stel - die God van Jakob (v.5). Hy toon dan in besonderhede aan waarom
juis op Hom (v.6-10). Daar word eerste gewys op God se skepping en dan op sy voorsienigheid
(v.6-7). Daarna is die fokus op wat Hy aan mense in moeilike omstandighede doen.
Selfs blindes kan sien. Dit kan in sy volheid natuurlik net kan waar wees van
die ryk van die Messias (vgl. v.8-9). Die Psalmis wys dan daarop dat hierdie
God se koninkryk tot in ewigheid sal wees - van geslag tot geslag (v.10). Dit beteken
dat hierdie God nooit verleë is oor die ervarings of ontwikkelings wat in die
geskiedenis plaasvind nie. Dit beteken ook dat net hierdie God die punt van
geloof en hoop is vir elke nuwe geslag. Heel gepas eindig die Psalm dan ook met
die woord waarmee dit begin het: Halleluja!
Besprekingsvraag: Lees op die internet na oor Leonard Cohen
se lied “Halleluja” en gesels dan oor die ooreenkoms en verskil met hoe die
Psalms die woord “Halleluja” gebruik.
Insig: Halleluja teenoor wanhoop: Die
woord Halleluja is baie kosbaar. Juis daarom skreeu dit so wanneer dit
ontspoor. Dit spreek enersyds van ons diepste geestesgesondheid. Dit wys dat
ons duidelik bewus is waar die grootste lof op aarde hoort en dat ons ook
daaraan deelneem. Andersyds dui dit ook die weg aan na geestesgesondheid: Werk
daaraan om die Here te loof, ook wanneer jy nie so voel nie. Dit kan jou begin oopmaak
vir nuwe dinge. By alle kritiek op die sekulêre ondertone in Leonard Cohen se
lied, Halleluja, is daar ’n waarheidsoomblik - dat wanhoop (en nihilisme
en skeptisisme of selfs net dat niks vir jou sin maak nie) nooit die laaste sê
het nie. God kan selfs in die diepste dieptes geloof word. Maar ons moet die woord
Halleluja nie saam met Cohen bloot horisontaal aanwend (sekulariseer)
nie. Ons moet eerder die woord saam met die Bybel en die Psalms in God self grond
(sakraliseer die werklikheid) – Hom in wie dit alleen sin maak.
Halleluja
teenoor glansfigure: Dit is opvallend dat die Psalmis die “Halleluja” opstel
teenoor die vertroue op prinse en mensekinders. Dit gaan hier oor die mense van
naam wat in die skynbaar indrukwekkende magstrukture van die wêreld
top-posisies beklee. Hulle vergestalt dikwels vir mense die mag en dinamika van
die lewe en die hoop op die toekoms. Die Psalmis wys op die voor die hand
liggende. Hulle asem is in hulle neus (Jes. 2:22). Daarom kan ons nie ons heil
by hulle wil vind nie, “want as God hul gees ontbind, keer hul na die aarde
weer, en hul raadslag stort terneer.”
Halleluja
teenoor (in) God: Hoe roep die Psalmis die regte soort Halleluja in ons na vore?
Hy wys ons op die God van Jakob, uit die wie die Messias gebore sou word en
daarom ook die God van die Kerk. Hy is nie sommer enige god nie. Hy is die Verbondsgod
wat trou bly tot in ewigheid (v.6) Hierdie God het bepaalde eienskappe: Hy is die
almagtige - die Skepper wat alles gemaak het. Hy onderhou alles ook steeds in
sy voorsienigheid en trou. Daarom kan mense wat onreg beleef, hoop hê. Sien raak
watter tipe persone Hom as hulp beleef - verdruktes en hongeriges en
gevangenes, blindes en die wat neergebuig is, vreemdelinge, wees en weduwees.
Marxiste wys na sulke gedeeltes om hul saak te regverdig. Let egter op: Die
woorde word gekombineer met “regverdiges” teenoor “goddelose” (v.8,9).
Magstrukture wat skynbare onreg wil omverwerp deur nuwe onreg, kan nie hierop
aanspraak maak nie. Ons word wel uitgedaag om duidelik te sien met wie God
medelye het en in pas met Hom op te tree (vgl. Mt. 25:31-46). Dit is baie
duidelik dat die God van die Kerk die God van gebrokenes is. Daarom is daar ook
hoop vir ons. En blindes wie se oë geopen word (v.8), kan net van die Messias-ryk
en daarom Jesus Christus waar wees. Daarom was sy wonders wat ook blindes
ingesluit het, so veelseggend. Daarmee het Hy bevestig dat Hy die lank verwagte
Messias is. Die Kerk van Christus behoort daarom gekenmerk te word deur heenwysings
na die Messias-ryk en optrede teenoor gebrokenes wat daarmee strook. Eenmaal
sal dit sy volheid bereik. Intussen kan gelowiges en hul kinders – van geslag
tot geslag - reeds begin met Halleluja omdat ons weet dat die God van die Kerk
(Sion) die Koning is. Hy sal alles, ook ons, in Christus en sy Gees, volmaak
herstel.
Geraadpleegde werke:
John Gill
Jammieson-Fausset-Brown Bible Commentary
Matthew Henry
Spurgeon, Treasury of David
Walter Brueggemann, Psalms
Tim en Cathy Keller, The Songs of Jesus
