Meer aan God as aan mense-gebod

Lees: Hand. 5:27-42

Gedagte vir kinders: Gehoorsaamheid aan God is belangriker as enige menslike wet.

Oorsig: In Handelinge 5 lees ons van die voortgaande werk van die apostels in Jerusalem. Die hoëpriester en die Sadduseërs was afgunstig en het hulle in die tronk laat gooi, maar ’n engel van die Here het hulle uitgelei en gesê dat hulle in die tempel aan die volk die woorde oor Jesus Christus moes vertel (5:17-20). Die hoëpriester het hulle toe weer by die tempel laat haal en voor die Joodse Raad, die Sanhedrin, gestel. Die hoëpriester het gevra waarom hulle uitdruklik nie luister nie en steeds in die Naam van Jesus leer. Hulle het, inteendeel, die hele Jerusalem met hulle leer vervul (let wel) en die skuld vir Jesus se dood op die geestelike leiers geplaas (v.27-28).

Petrus en die apostels het toe geantwoord dat hulle aan God meer gehoorsaam moet wees as aan mense (v.29). Hulle het toe weer getuig dat die God van hulle vaders (let wel) Jesus opgewek het, die Een wat hulle (let wel) omgebring en aan ’n kruis(hout) laat hang het. Dit is Hy wat God as Leidsman en Verlosser deur sy regterhand verhoog het om sodoende aan Israel bekering (let wel) en vergifnis van sonde te skenk (ook hierdie leiers, v.30-31). Hulle was getuies van die dinge en ook die Heilige Gees wat God gegee het aan die wat Hom gehoorsaam is. Die lede van die Raad was egter woedend toe hulle dit hoor en wou hulle doodmaak (v.32-33). Toe het ’n Fariseër met die naam van Gamaliël, ’n leraar van die wet, ook van Paulus, en wat by die hele volk in aansien was, in die raad opgestaan  en gevra dat die apostels buitentoe geneem moes word (v.34).

Gamaliël het die Raad toe as “Israeliete” gewaarsku om op te pas wat hulle gaan doen. Hy het gewys op Theudas wat gesê het dat hy iets besonders was en op 400 mense wat by hom aangesluit het. Hy het ook gewys op Judas die Galileër in die dae van die inskrywing wat ’n aansienlike getal afvalllig gemaak het. Hulle het egter altwee omgekom en die wat na hulle geluister het is uit mekaar gejaag en verstrooi (v.35-37). Daarom het Gamaliël vir hulle gesê om die apostels uit te los omdat hulle leier ook mos reeds dood was. As die apostels se voorneme of werk uit mense is, sal dit soos die ander vernietig word (v.38).  As dit egter uit God was, sou hulle dit nie kon vernietig nie. Dan sou dit beteken dat hulle selfs teen God stry (v.39).  Hulle het toe na hom geluister maar tog die apostels ingeroep en hulle probeer afskrik deur hulle (1) te slaan en (2) te beveel om nie in die Naam van Jesus te preek nie en hulle toe laat gaan (v.40). Die apostels het toe weggegaan, (1) bly dat hulle waardig geag is om vir die Naam van Jesus Christus oneer te ly. Hulle het ook (2) nie opgehou om elke dag (2.1) in  die tempel en (2.2) van huis tot huis, (2.1.1 en 2.2.1) te leer nie, en (2.1.2 en 2.2.2) die evangelie te verkondig dat Jesus die Messias (Christus) is (v.41-42).   

Besprekingsvraag: Wat beteken dit vir ons lysies en kategorieë dat die Here onvergelyklik is?

Insig: Ons het hier een van vele gevalle in die Woord waar die Engelse uitdrukking, “speaking truth to power” na vore tree. Die waarheid wat hier gespreek word, gaan egter dieper, omdat dit wentel om die Naam van Hom wat die Weg die Waarheid en die Lewe is (vgl. Joh. 14:6). Dit gaan oor die sentrale punt van reddende waarheid waarin die God van Israel vir Jesus Christus opgewek het nadat Hy gekruisig is en deur sy regterhand verhoog het om aan Israel en aan die nasies bekering en vergifnis van sonde te skenk, en dat die Heilige Gees hierdie waarheid bevestig. Dit gaan dus oor die evangelie van die Drie-enige God wat hier voortbou op dit wat in die Ou Testament geopenbaar is. 

Die Kerk het rede om te sing

Lees: Ex. 15:1-21 

Gedagte vir kinders: Sing uit jou hart uit tot die Here omdat Hy ons waarlik gevry gemaak het.

Oorsig: In Exodus 14 lees ons die merkwaardige geskiedenis van Israel se deurtog deur die Rooisee en hoe die Egiptenare voor hul oë oorwin is toe hulle in die see verdrink het. In Ex. 15 se begin lees ons hoe hulle wat in doodsangs was, maar verlos is, toe daaroor feesgevier het. Eers moes hulle stil wees omdat die Here vir hulle gestry het. Daarna kon hulle nie meer stilbly nie en Moses en Israel het uit hulle harte vir die HERE gesing. Dit begin met die lus om ’n lied tot eer van die Here te sing, omdat hy so hoog verhewe is en omdat hy die Egiptenare se perd met sy ruiter in die see gegooi het (v.1). Daarna word eers gefokus op wat die HERE vir hulle, is – hulle krag en hulle Psalm. dat Hy hulle persoonlike God is in wie hulle sal roem en wat hulle sal verhef. As die een met mag word Hy ’n Krygsman genoem en bevestig dat sy Naam HERE is (v.2-3).        

Die lied gaan dan aan om te vertel hoe Farao se beste leer en wapentuig, sy leërmag en strydwaens, in die see gewerp is, ja soos ’n klip gesink het (v.4-5).  Dan word daar direk tot die HERE gesing. Sy (u) regterhand is verheerlik deur verplettering van die vyand. Hy (U) het ook in sy hoogheid hulle verpletter wat teen Hom opstaan. Hy (u) verteer in sy toorn die vyand soos ’n stoppel. Daar word dan beeldryk bely dat die waters opgestapel en soos ’n wal bly staan het deur die geblaas van sy (u) neus en dat die watervloed styf geword het in die hart van die see (v.6-8). Dan word vertel wat die vyand se voorneme was wat by hulself gereken het dat hulle sal agtervolg, inhaal , buit verdeel en hulle begeerte sal versadig en die swaard uittrek en uitroei. Maar dan vertel hulle wat die Here daarenteen gedoen het. Hy (u) het met sy asem geblaas en die see het hulle oordek en hulle het soos lood gesink (v.9-10). Dan word die verwondering weer voor die Here uitgespreek dat niemand soos Hy is onder die gode nie (O, Here wie is soos U?), in heiligheid, in roemryk dade en wonders.

Dit word dan herhaal dat hy sy hand uitgestrek het, en die volk verlos en na sy heilige woning, let wel, gevoer het (v.11-13). En so word daar na die toekoms beweeg. Die effekte word nou beskrywe wanneer vorentoe gekyk word. Die volke het gehoor en gesidder (let op verlede tyd), soos Filistea en Edom en Moab en die inwoners van Kanaän. Verskrikking het op hulle geval en hulle was stom terwyl God se volk deurtrek. Dan word daarvan gesing dat hy hulle ook inbring en plant in hulle bergland-erfenis as vaste woonplek en heiligdom (v.14-17). Daar word oorbeleef na die belydenis dat die Here vir altyd en altyd sal regeer, omdat Hy Farao se leer in die see laat verdrink het, maar dat Israel op droë grond deurgetrek het (v.18-19). Ons hoor dan dat Mirjam, die suster van Aaron, ’n profetes was en dat sy ’n tamboeryn in haar hand geneem het en dat al die vroue agter haar uitgegaan het, let wel, met tamboeryn en koordanse. Mirjam het al singende geantwoord het soos die lied begin: “Sing tot eer van die HERE, want Hy is hoog verhewe. Hy het die perd met sy ruiter in die see gewerp.” (v. 20-21).       

Besprekingsvraag: Wat beteken dit vir ons lysies en kategorieë dat die Here onvergelyklik is?

Insig: By die eerste oogopslag mag iemand dalk vra wat hierdie lied met ons te doen het. Ons leef mos in heeltemal ander tye, sê baie vandag. Op. 15:3-4 gee ons ’n belangrik wenk: Eenmaal sal daar in die groot bevrydingslied van God se kinders deur die bloed van die Lam, aangesluit sal word by Moses se lied. Dit leer ons iets baie belangrik oor die eenheid van die Skrif en die gesag van die Skrif. De Woord bevat werklike gebeure met tipes en patrone wat heenwys na die toekoms. Daarom het moet die Woord ook tipologies gelees word sodat die verbande tussen hierdie lied en ons lied van bevryding duidelik kan wees. So help dit ons om ook die patrone ook vir ons eie tyd te onderskei (pattern recognition). 

Wanneer die Here jou seën

Lees: Num. 6:22-27 

Gedagte vir kinders: Die Here se seën beteken dat Hy by ons is en in alles vir ons sorg.

Oorsig: In Num 6 lees ons van daardie besondere groep mense wat Nasireërs genoem was. Hulle was toegewyde mense vir God se koninkryk in die Ou Testament. Net daarna lees ons van ’n opdrag van die Here aan die priesters. Hulle moes die mense in die kamp in Israel, seën (v.22-23). Dit is ’n baie besondere en digterlike seën. Die seën bevat drie reëls en die Here se Naam word in elke reël een maal genoem. Die is Hy wat sy volk seën deur sy priesters. Elke reël brei uit op die vorige. Die eerste reël bevat in die Hebreeus net drie woorde en 12 lettergrepe: Die Here sal jou seën en jou behoed (v.24). Die volgende seën van die tweede seënbede bevat vyf woorde in die Hebreeus en 14 lettergrepe: Die Here sal sy aangesig oor jou laat skyn en jou genadig wees (v.25). Die derde seënbede bevat 7 woorde met 16 lettergrepe in die Hebreeus: Die Here sal sy aangesig oor jou verhef en aan jou vrede gee (v.26). Elke seënbede brei ’n bietjie meer uit. Die eerste reël bevat 15 medeklinkers, die tweede reël, 20 medeklinkers en die derde reël, 25 medeklinkers in die Hebreeus. As ons die Naam van die Here se naam weglaat is daar ook presies 12 woorde wat oorbly, wat moontlik gewys het op die 12 stamme van Israel. Dit laat ons dink aan drie golwe wat eers opbou en telkens groter word en dan spoel oor die mense om hulle te seën.

In die eerste golf wat opbou hoor ons dat die Here jou (enkelvoud) sal seën en dan breek die golf en ons hoor dat Hy ook sal bewaar (behoed). Israel het in die woestyn die bewaring baie nodig gehad (vgl. Ps. 121). In die tweede groter golf hoor ons dat die golf opbou en dat die Here se aangesig oor jou skyn. Die Here se aangesig word hier beskrywe as lig. Wanneer die lig van sy aangesig oor jou skyn, beteken dit, hoor ons as die golf breek, dat Hy jou genadig is. In die derde en nog groter golf, hoor ons in die opbou dat die Here sy aangesig verhef. Wanneer dit gebeur, en die golf breek, hoor ons dat iemand die Here jou vrede (shalom) gee. Hierdie seënbede word dus omvou deur woorde wat begin met seën en eindig met vrede (omvattende welstand). Die Here voeg hierby iets besonder by. Dit is so wat die priesters die Naam van die Here op die volk sou lê en dat Hyself hulle sou seën (v.27). God se Naam gaan oor wie Hy is. Nou stel die Here dat hulle deur hierdie seënbede sy Naam op die volk sal lê en dat Hyself (beklemtoning) hulle ook sal seën. Dit moes vir Israel in die woestyn ’n besondere bemoediging wees. Dit is steeds ook vir ons ’n bemoediging wanneer die Here deur die ampte in baie gemeentes vandag nog aan die einde van die erediens die gelowiges wat bymekaar gekom het, seën.