2025/02/15

Verlos van jou grootste verdrukking

Lees: Mattheus 1:18-25 

Gedagte vir kinders: Jesus Christus is waarlik God en waarlik mens.

Oorsig: Mattheus begin sy evangelie met ’n geslagsregister van Jesus wat Christus genoem word (1:1,16). Hy toon aan dat Jesus na sy mensheid aan sy wettige (nie-biologiese) vader op aarde se kant, uit die geslag van Abraham en Dawid is aan wie die groot beloftes oor die Messias gemaak is. Daarna vertel hy ons oor die geboorte van Jesus Christus. Hy wys daarop dat Maria swanger was deur die Heilige Gees toe sy moeder Maria verloof was aan Josef, maar voordat hulle saamgekom het in die huwelik (v.18). In daardie dae was ’n verlowing die eerste wettige stap in die sluiting van ’n huwelik, maar hulle het nog nie saamgebly nie. Dit het eers na die tweede wettige stap gebeur. Ons kan ons daarom indink wat Josef moes gedink het toe Maria swanger reeds was. Daar kon tog net een rede wees: Iemand anders het by haar geslaap.

Josef was ’n regverdige man en volgens die Ou Testament moes hy sulke ontrouheid nie aanvaar het nie en kon hy skei (vgl. Deut. 22: 13-24). Maar hy was regverdig en barmhartig en wou dit nie ’n openbare saak maak nie en wou in die geheim van haar skei (v.19). Hy het so die risiko loop dat mense sou dink dat hy dalk die slegte man was wat nie sy verantwoordelikheid aanvaar nie. Terwyl hy dit in gedagte gehad het, het ’n engel van die Here in ’n droom aan hom verskyn en gesê: “Josef, seun van Dawid, wees nie bevrees om Maria, jou vrou by jou te neem nie, want wat in haar verwek is, is uit die Heilige Gees.” (v.20) Die engel het verder gesê dat sy ’n seun sal hê en dat Josef hom Jesus moes noem. Dit is die Griekse naam vir Josua wat beteken “die Here verlos”. Die Engel het verder verduidelik dat Jesus sy volk van hulle sonde (let wel) sal verlos (v.21). 

Mattheus verduidelik dan dit alles gebeur het sodat die woord uit Jes. 7:14 (uit die Griekse vertaling, die Septuaginta, die LXX) vervul sou word wat die Here deur die profeet gespreek het: Kyk die maagd sal swanger word en ’n seun baar, en hulle sal hom Emmanuel noem. Dit beteken, as dit vertaal word: God met ons (v.22-23). Toe Josef uit die slaap uit wakker geword het, het hy gedoen soos die engel van die Here hom beveel het en sy vrou by hom geneem (v.24). Dit het beteken dat die mense sou skinder oor die mense wat ’n kind gehad het voordat hulle huwelik verseël is. Hy het egter nie by haar geslaap en intiem verkeer totdat sy haar eersgebore Seun gebaar het nie. En hy het Hom Jesus genoem, soos hy beveel is (v.25).    

Besprekingsvraag: Wat leer hierdie gedeelte ons oor wie die Christus van die Skrifte is?

Insig: Hierdie agt verse is gelade met lering oor wie Jesus Christus is en wat Hy kom doen het. Dit gaan oor die vleeswording, ’n wonder wat ons verstand te bowe gaan. Een kommentator (Platt) noem hierdie wonder tereg die grootste wonder in die hele Bybel en die grootste misterie in die heelal. Want wat kan meer verstommend wees as dat God mens geword het in Jesus Christus? Dit is die belangrike basis wat ons help om sin maak van waarom Jesus Christus so belangrik, so onopgeefbaar, so onvervangbaar is. 

2025/02/07

Die grootpad van verlossing

Lees: Jesaja 35:1-10

Gedagte vir kinders: God kan ons woestyne deur sy genade in ’n paradys verander.

Oorsig: In Jesaja 34 kondig die profeet Jesaja oordeel aan oor Edom en daarmee aan almal wat God verlaat het. In hoofstuk 35 kondig hy egter ’n heerlik verfrissende tyd aan vir Israel. Dit vertel van die herstel in koning Hiskia se tweede deel van sy regering, maar daarmee kyk dit ook ver anderkant die oordeel oor die Edomiete, na die koninkryk van God. So word die profesieë oor Edom en Israel, God se Woord aan ontroues en getroues vir alle tye. 

Ons kyk in hoofstuk 35 na die verfrissende beloftes. Die belofte word gemaak dat die woestyn en dor land bly sal wees. Dit sal juig en blom soos ’n tulp/roos (2020 vertaling; KJV). Ja dit sal lustig blom en juig met gejubel. Want die heerlikheid van die Libanon met hulle statige sederbome word nou aan die woestyn gegee. Soos Karmel en Saron bekend was vir die wonderlike prag van hul plantegroei, so sal die skoonheid en heerlikheid van ons God sigbaar word in die dorre plekke (v.1-2; vgl. Ps. 104:16; Hoogl. 2:1). Daarom kom daar ’n oproep om die verswaktes, die met slap hande en struikelende knieë, te versterk. Die wat vreesagtig/angstig is word opgeroep: Wees, sterk, wees nie bevrees nie. Die rede is dat hulle God kom met wraak en met vergelding van Homself af en wat hulle sal verlos (v.3-4).

Dit sal ook onder die mense sigbaar word. Blindes se oë sal geopen word en die ore van dowes sal hoor. Die verlamde sal nie net loop nie, maar spring soos ’n takbok, en die tong van die stomme sal nie net praat nie, maar jubel. Ja, soos destyds na die uittog sal daar waters uitbreek in die woestyn en strome in die wildernis (v.5-6). Die grond wat gloei deur die versengende hitte van die son sal ’n waterplas word, en die dorsland sal fonteine van water wees. Daar waar die jakkalse rus in die dorre en onbewoonde plekke, sal daar gras en biesies wees - die tekens van baie water. Daar sal ook ’n grootpad wees, ’n tipe snelweg, wat die heilige weg genoem sal word. Geen onreine sal op daardie pad verbygaan nie. Dit sal wees vir diegene wat reg lewe en God se pad stap. Selfs die dwase sal nie meer dwaal nie (v.7-8). Daar sal ook geen leeu wees wat soos ’n roofdier optree nie. Ja, geen verskeurende dier sal daarop kom of aangetref word nie. Maar die verlostes sal wel daar loop. Die losgekooptes van die HERE sal teruggaan na Sion, die berg waarop die tempel gebou is. Hulle sal kom met gejubel en ewige vreugde sal op hulle hoof wees. Hulle sal vreugde en blydskap verkry, maar kommer en gesug sal wegvlug (v.9-10).  

Besprekingsvraag: Watter toepassings kan ons alles maak oor woestyntoestande wat omkeer?

Insig: In Jesaja 34 en 35 kry ons teenoorstaande sketse – die een van oordeel (hoofstuk 34) en die een van genade en verlossing (hoofstuk 35). Dit verteenwoordig toestande wat in die geskiedenis reeds voltrek word en eenmaal ten volle geteken sal staan. 

2025/01/24

Woordverkondiging en feestelikheid

Lees: Nehemia 8:1-13

 

Gedagte vir kinders: God se Woord vorm ons om heilig en vol vreugde te wees.

Oorsig: Esra en Nehemia vertel ons van die heropbou van Jerusalem se tempel en die mure, die sentrum van Israel se geloof, nadat hulle teruggekeer het uit die ballingskap (458-445 v.C.). Maar ook die mense moes opgebou word (vgl. Esra 7-10; Neh. 7-13). In Nehemia 8 hoor ons van die openbare proklamasie van God se Woord onder leiding van Esra en watter effek dit gehad het.

In die sewende maand (Tishri – Sept/Okt), terwyl die kinders van Israel in hulle dorpe was, het hulle soos een man op die plein voor die Waterpoort bymekaar gekom en aan Esra die skrifgeleerde gevra om die boek van die wet van Moses wat die Here beveel het (let wel), te bring. Esra die priester, het toe die wet voor die vergadering gebring, bestaande uit manne, vroue en almal wat met verstand kon luister. Dit was die eerste dag van die sewende maand, die dag van trompetgskal en die nuwe siviele jaar, en ook die maand waarin die huttefees later gevier is  (v.1-3; , vgl. Lev. 23:24,34). Esra het voorgelees vanaf ligdag tot die middag, in teenwoordigheid van almal wat kon verstaan. Almal het aandagtig geluister (v.4). Esra het op ’n houteverhoog gestaan wat hulle vir die geleentheid gemaak het en langs hom aan sy regterhand was ses manne, en aan sy linkerhand sewe. Toe Esra die boek oopmaak, het die hele volk opgestaan (v.5-6).      

Esra het toe begin met lofprysing en die hele volk het geantwoord, “Amen, amen!”, met opheffing van hul hande en hulle het gebuig en die Here aanbid met die aangesig na die aarde toe. Toe het dertien ander mans wie se name genoem word, saam met die Leviete die volk in die wet onderrig, terwyl die volk op hul plek bly staan het (v.7-8). Hulle het uit die boek, die wet van God (1) duidelik voorgelees en (2) dit verklaar, sodat (3)  die mense verstaan het wat voorgelees is. Nehemia (goewerneur) en Esra (priester en skrifgeleerde) en die Leviete het die volk onderrig. Die volk het gehuil toe hulle die woorde van die wet hoor. Hulle is egter onderrig om nie te huil nie, omdat die dag heilig was aan die Here (v.9-10). Hulle is eerder aangemoedig om lekker spys te eet, soet dranke te drink en porsies te stuur aan hulle vir wie niks berei is nie, omdat die dag heilig was aan hulle (onse) HERE. Hulle moes nie bedroef wees nie omdat die blydskap van die Here hulle beskutting was (v.11). Die Leviete het die hele volk tot bedaring gebring en opgeroep om stil te wees, omdat die dag heilig was en huilende gesigte nie daarby pas nie (v.12).  

Besprekingsvraag: Waarom vind ons dit vreemd om te hoor dat heiligheid en vreugde saamgaan?

Insig: Ons het hier te make met die belangrike plek van proklamasie binne die verbondsvernuwing van die volk van God, asook die belangrike plek van vreugde in die Here daarin.

2025/01/14

Gebed in onmag

Lees: 1 Sam. 1:1-28

Gedagte vir kinders: Om te bid beteken dat ons erken dat net die Here ons kan help.   

Oorsig: Die geskiedenis van Samuel vind plaas aan die einde van die tyd van die Rigters waar die mense net gedoen het wat hulle wil. In daardie tyd was daar 'n Leviet met die naam Elkana (1 Kr. 6:33-38) wat twee vroue gehad: Hanna, kon geen kinders hê nie en word eerste genoem. Peninna word tweede genoem en kon wel seuns en dogters hê. Elkana het jaar vir jaar opgegaan het om die Here te aanbid by Silo. Hofni en Pinehas, die seuns van Eli, was daar, maar hulle was ontrou aan die Here, lees ons later (v.1-3; vgl. 1 Sam. 2:12).

Elkana  het tydens sy jaarlikse offers aan al sy gesinslede offervleis gegee, maar aan Hanna ’n dubbele deel omdat hy haar liefgehad het. Die Here het egter haar moederskoot gesluit. Peninna het haar ook bitterlik geterg om haar woedend in haar magteloosheid te maak, omdat die Here haar moederskoot gesluit het (v.4-5). Dit herinner ons aan Sara en Hagar vroeër (Gen. 16:1-4; 21:9). Dit het vir ’n geruime tyd so aangehou, veral by die jaarlikse offers, en Hanna kon maar net ween en wou soms selfs nie eet nie. Haar man was baie lief vir haar en het haar getroos dat hy baie lief is vir haar en haar daarop gewys dat Hy vir haar beter was as tien seuns (v.7-8).

Toe hulle eenmaal opgetrek het om voor die aangesig van die Here te verskyn, het Hanna gegaan om haar hart voor die Here uit te stort terwyl Eli, die priester, by die deurpos van die tempel (waarskynlik die tabernakel in ’n gebou) gesit het in Silo. Sy het belowe dat as die Here van die leërskare (eerste maal so genoem in die Bybel), aan haar 'n manlike kind sou gee, sy hom aan die Here sou gee volgens die Nasireër-gelofte (vgl. Num. 6). Dit het onder meer beteken dat geen skeermes op sy hoof sou kom nie (v.10-11). Eli het gedink sy is dronk omdat sy lank sag en net met haar mond gebid het, maar Hanna het verduidelik dat sy haar siel voor die Here uitgestort het. Eli het haar toe vrede en gebedsverhoring toegebid en sy het weggegaan en daarna was haar aangesig anders (v. 12-18). Die volgende dag het hulle vertrek nadat hulle aanbid het en by hulle huis in Rama gekom. Die Here het Hanna het Hanna toe verhoor en so is Samuel gebore wat so genoem is omdat sy hom van die Here gebid het. Nadat die kind gespeen is, vermoedelik drie jaar oud, het sy die seuntjie met offers na Eli gebring en vir hom vertel dat haar gebede verhoor is en dat sy die kind afsonder vir God se werk soos wat sy gebid het (v.19-28).  

 

Besprekingsvraag: Gaan dit by Hanna net om persoonlike vervulling of gaan dit oor meer?

Insig: Die verhaal van Hanna vind plaas aan die einde van die Rigtertydperk. Dit was 'n tyd toe die mense elkeen net gedoen het wat reg was in hul eie oë en sommige priesters was korrup (Rigt. 17-19; 21:25). God se Woord en Wet was nie hul maatstaf nie en afvallige priesters soos Hofni en Pinehas het meegehelp dat die volk die offer aan die Here verag (vgl. 1 Sam. 2:12,17). Hulle het dus die teenoorgestelde gedoen as wat hulle veronderstel was om te doen: om die mense te help om heilig en met blydskap te lewe. In hierdie toestand het Elkana se eie gesin ook iets van Israel se toestand uitgestraal